قانون جدید نظام صنفی ...
فصل اول ـ تعاریف
ماده۱ـ از تاريخ لازمالاجراءشدن اين قانون نام «مجمع امور صنفي» به «اتاق اصناف شهرستان»، نام «مجمع امور صنفي مرکز استان» به «اتاق اصناف مرکز استان» و نام «شوراي اصناف کشور» به «اتاق اصناف ايران» تغيير مييابد.
ماده 2 ـ فرد صنفی : هر شخص حقیقی یا حقوقی که در یکی از فعالیتهای صنفی اعم از تولید، تبدیل، خرید، فروش، توزیع، خدمات و خدمات فنی سرمایهگذاری کند و بهعنوان پیشهور و صاحب حرفه و شغل آزاد، خواه به شخصه یا با مباشرت دیگران محل کسبی دایر یا وسیله کسبی فراهم آورد و تمام یا قسمتی از کالا، محصول یا خدمات خود را بهطور مستقیم یا غیرمستقیم و بهصورت کلی یا جزئی به مصرفکننده عرضه دارد، فردصنفی شناختهمیشود.
قانون نظام صنفی جدید
فصل اول ـ تعاریف
ماده۱ـ از تاريخ لازمالاجراءشدن اين قانون نام «مجمع امور صنفي» به «اتاق اصناف شهرستان»، نام «مجمع امور صنفي مرکز استان» به «اتاق اصناف مرکز استان» و نام «شوراي اصناف کشور» به «اتاق اصناف ايران» تغيير مييابد.
ماده 2 ـ فرد صنفی : هر شخص حقیقی یا حقوقی که در یکی از فعالیتهای صنفی اعم از تولید، تبدیل، خرید، فروش، توزیع، خدمات و خدمات فنی سرمایهگذاری کند و بهعنوان پیشهور و صاحب حرفه و شغل آزاد، خواه به شخصه یا با مباشرت دیگران محل کسبی دایر یا وسیله کسبی فراهم آورد و تمام یا قسمتی از کالا، محصول یا خدمات خود را بهطور مستقیم یا غیرمستقیم و بهصورت کلی یا جزئی به مصرفکننده عرضه دارد، فردصنفی شناختهمیشود.
تبصره ـ صنوفي که قانون خاص دارند، از شمول اين قانون مستثني ميباشند. قانون خاص قانوني است که بر اساس آن نحوه صدور مجوز فعاليت، تنظيم و تنسيق امور واحدهاي ذيربط، نظارت، بازرسي و رسيدگي به تخلفات افراد و واحدهاي تحت پوشش آن به صراحت در متن قانون مربوطه معين ميشود.
ماده 3 ـ واحد صنفی : هر واحد اقتصادی که فعالیت آن در محل ثابت یا وسیله سیار باشد و توسط فرد یا افراد صنفی با اخذ پروانه کسب دایر شده باشد، واحد صنفی شناخته میشود.
تبصره 1 ـ فعالیت واحدهای صنفی سیار در محل ثابت با اخذ پروانه کسب برای همان محل، بلامانع است.
تبصره۲ـ اماکني که واجد شرايط لازم جهت استقرار چند واحد صنفي باشند، ميتوانند بهعنوان محل ثابت کسب، توسط يک يا چند فرد صنفي، پس از اخذ پروانه کسب از اتحاديه يا اتحاديههاي ذيربط، مورد استفاده قرار گيرند. آييننامه اجرائي اين تبصره بهوسيله دبيرخانه هيأتعالي نظارت با همکاري اتاق اصناف ايران و نيروي انتظامي جمهوري اسلامي ايران تهيه ميشود و ظرف سهماه از تاريخ لازمالاجراء شدن اين قانون بهتصويب وزير صنعت، معدن و تجارت ميرسد.
تبصره 3 ـ دفاتری که خدماتی به واحدهای صنفی سیار میدهند، واحد صنفی محسوب میشوند.
ماده۴ـ صنف: عبارت است از گروهي از افراد که طبيعت فعاليت آنان از يک نوع باشد. صنوف مشمول اين قانون، با توجه به نوع فعاليت آنها به دو گروه توليدي ـ خدمات فني و توزيعي ـ خدماتي تقسيم ميشوند.
ماده۵ ـ پروانه کسب: مجوزي است که طبق مقررات اين قانون بهمنظور شروع و ادامه کسبوکار يا حرفه به صورت موقت يا دائم به فرد يا افراد صنفي براي محل مشخص يا وسيله کسب معين داده ميشود.
تبصره۱ـ پروانه کسب موقت تنها براي يکبار صادر ميشود. مدت اعتبار پروانه کسب موقت يکسال و پروانه کسب دائم پنجسال است.
تبصره۲ـ اتحاديه صنفي مکلف است با انقضاي مدت اعتبار پروانه کسب، اخطاريه يکماهه براي تبديل پروانه موقت به پروانه دائم يا تمديد پروانه دائم صادر نمايد و در صورت عدم تبديل يا تمديد پروانه، واحد صنفي در حکم واحد بدون پروانه تلقي ميشود.
ماده 6 ـ پروانه تخصصی و فنی: گواهینامهای است که بر داشتن مهارت انجامدادن کارهای تخصصی یا فنی دلالت دارد و به وسیله مراجع ذیصلاح صادر میشود.
ماده 7 ـ اتحادیه : شخصیتی حقوقی است که از افراد یک یا چند صنف که دارای فعالیت یکسان یا مشابهاند، برای انجام دادن وظایف و مسؤولیتهای مقرر در این قانون تشکیل میگردد.
ماده۸ ـ اتاق اصناف شهرستان: اتاقي متشکل از رؤساي اتحاديههاي صنفي هر شهرستان براي انجام وظايف و مسؤوليتهاي مقرر در اين قانون است.
ماده 9 ـ شورای اصناف کشور : شورائی است که از نمایندگان هیأت رئیسه مجامع امورصنفی شهرستانهای کشور با هدف تقویت مبانی نظام صنفی در تهران تشکیل میگردد.
ماده 10 ـ کمیسیون نظارت : کمیسیونی است که بهمنظور برقراری ارتباط و ایجاد هماهنگی بین اتحادیهها و مجامع امور صنفی با سازمانها و دستگاههای دولتی در راستای وظایف و اختیارات آنها و همچنین نظارت بر اتحادیهها و مجامع امور صنفی هر شهرستان تشکیل میشود.
ماده 11 ـ هیأت عالی نظارت :
هیأتی است که به منظور تعیین برنامهریزی، هدایت، ایجاد هماهنگی و نظارت بر کلیه اتحادیهها، مجامع امور صنفی، شورای اصناف کشور و کمیسیونهای نظارت تشکیل میگردد و بالاترین مرجع نظارت بر امور اصناف کشور است.
فصل دوم ـ فرد صنفی
ماده 12 ـ افراد صنفی موظفند قبل از تأسیس هر نوع واحد صنفی یا اشتغال به کسب و حرفه، نسبت به اخذ پروانه کسب اقدام کنند.
تبصره 2 ـ کلیه دستگاههایی که اتحادیهها برای صدور پروانه کسب از آنها استعلام میکنند، موظفند ظرف مدت پانزده روز از تاریخ دریافت استعلام نظر قطعی و نهائی خود را اعلام دارند. عدم اعلام نظر در مهلت مقرر به منزله نظر مثبت است.
تبصره۳ـ صدور بيش از يک پروانه کسب براي هر فرد صنفي واجد شرايط قانوني براي يک يا چند محل کسب به شرط معرفي مباشر، بر اساس آييننامه اجرائي موضوع اين ماده بلامانع است.
تبصره 4 ـ درصورتیکه چندنفر، یک واحدصنفی را بهصورت مشترک ادارهکنند، بهطور مشترک مسؤولیت امور واحد را عهدهدار خواهند بود.
تبصره۵ ـ در صورت عدم فعاليت بيش از شش ماه واحد صنفي، بدون اطلاع اتحاديه مربوطه يا تغيير محل کسب يا نوع فعاليت توسط صاحب پروانه کسب يا واگذاري محل صنفي داراي پروانه کسب به غير، اتحاديه موظف است پس از اخطار پانزدهروزه به واحد صنفي مزبور پروانه کسب را ابطال کند.
ماده 13 ـ صدور پروانه کسب برای مشاغل تخصصی و فنی مستلزم اخذ پروانه تخصصی و فنی از مراجع ذیربط به وسیله متقاضی است. اگر متقاضی واجد شروط لازم برای اخذ پروانه تخصصی و فنی نباشد، حضور یک نفر شاغل دارنده پروانه تخصصی و فنی در واحد صنفی برای صدور پروانه کسب مشروط، بهنام متقاضی کافی است.
تبصره ـ انواع مشاغل تخصصی و فنی به شرح آئیننامهای خواهد بود که توسط دبیرخانه هیأت عالی نظارت و با هماهنگی وزارتخانهها و سازمانهای ذیربط و نظرخواهی از مجامع امور صنفی مراکز استانها تهیه و به تصویب وزیر بازرگانی خواهدرسید.
ماده۱۴ـ افراد صنفي مکلفند در هر سال حق عضويتاتحاديه ذيربط را بپردازند.
ماده 15 ـ افراد صنفی عرضه کننده کالاها و خدمات مکلفند با الصاق برچسب روی کالا، یا نصب تابلو در محل کسب یا حرفه، قیمت واحد کالا یا دستمزد خدمت را بهطور روشن و مکتوب و بهگونهای که برای همگان قابل رؤیت باشد، اعلام کنند.
تبصره 1 ـ هر فرد صنفی در مقابل دریافت بها، اجرت یا دستمزد باید صورتحسابی شامل نام و نشانی واحد صنفی، تاریخ، مبلغ دریافتی و نوع و مشخصات کالاهای فروخته شده یا خدمات انجام شده را به مشتری تسلیم دارد.
تبصره 2 ـ مجمع امور صنفی میتواند با تصویب کمیسیون نظارت مرکز استان، بعضی از صنوف یا مشاغل را تا مبلغی معین، یا برخی دیگر را که دادن صورتحساب برای آنها مشکل است، از دادن صورتحساب معاف کند.
تبصره 3 ـ افراد صنفی که کالاهای خود را به صورت کلی عرضه میدارند باید از صورتحسابهای چاپ شده استفاده کنند و مشخصات خریدار را نیز در آن بنویسند.
تبصره 4 ـ فرد صنفی، مسؤول انطباق کیفیت و کمیت هر نوع کالای عرضهشده یا خدمت ارائه گردیده با وجه یا اجرت دریافتی مندرج در صورتحساب است.
ماده 16 ـ صاحبان اماکن عمومی به تشخیص مجمع امور صنفی و تصویب کمیسیون نظارت مکلفند :
الف ـ فهرست قیمت غذا و مواد غذائی را که برای مصرف مشتریان ارائه میشود در برگههای مخصوص تهیه و در دسترس مشتریان قراردهند و برمبنای آن صورتحساب بهمشتری تسلیم دارند.
ب ـ نرخ اغذیه و مواد غذائی خود را در تابلو مخصوص در محل کسب به قسمی که در معرض دید همگان باشد نصب کنند.
ماده 17 ـ افراد صنفی مکلفند قوانین و مقررات جاری کشور، از جمله قوانین و مقررات صنفی، انتظامی، بهداشتی، ایمنی، حفاظت فنی و زیباسازی محیط کار و دستورالعملهای مربوط به نرخگذاری کالاها و خدمات را که از سوی مراجع قانونی ذیربط ابلاغ میگردد، رعایت و اجرا کنند.
تبصره 1 ـ افراد صنفی مکلفند پیش از بهکارگیری کسانی که برای انجام دادن خدمات به منازل و اماکن مراجعه میکنند، مراتب را به اتحادیه اطلاع دهند تا اتحادیه پس از اخذ نظر نیروی انتظامی، نسبت به صدور کارت شناسائی عکسدار با درج تخصص اقدام لازم را به عمل آورد.
تبصره 2 ـ افراد صنفی مجاز نیستند برای جلب مشتری درباره محصولات، کالاها یا خدمات، برخلاف واقع تبلیغ کنند. درغیر این صورت طبق ماده(68) این قانون با آنها رفتار خواهدشد.
تبصره۳ـ انتشار هرگونه آگهي تبليغاتي به هر طريق توسط فرد صنفي فاقد پروانه کسب معتبر، ممنوع است و متخلف به جريمه نقدي از يک ميليون (۱.۰۰۰.۰۰۰) ريال تا دويست و پنجاه ميليون (۲۵۰.۰۰۰.۰۰۰) ريال محکوم ميشود.
رسانههاي گروهي، چاپخانهها و مؤسسات توليد محصولات چندرسانهاي مکلفند قبل از قبول سفارش توليد يا نشر هرگونه آگهي تبليغاتي، يک نسخه از پروانه کسب متقاضي را مطالبه نمايند، در غير اينصورت به جريمه نقدي موضوع اين تبصره محکوم ميشوند.
ماده۱۸ـ درصورتي که دارنده پروانه کسب بخواهد محل کسب خود را به ديگري واگذار کند، بايد درخواست کتبي خود را به اتحاديه تسليم نمايد. اتحاديه درصورتي که فرد معرفي شده را واجد شرايط قانوني بداند با رعايت ساير مقررات، پس از ابطال پروانه کسب قبلي، پروانه جديدي به نام فرد معرفي شده صادر ميکند.
تبصره ـ درصورت درخواست صاحب پروانه مبنيبر تغيير پروانه کسب به حرفهاي ديگر، علاوه بر طي مراحل قانوني، استعلام و تسويه حساب از اتحاديه قبلي ضروري است. عدم پاسخگويي اتحاديه قبلي ظرف پانزده روز پس از تاريخ استعلام به منزله نظر موافق تلقي ميشود.
ماده 19 ـ درصورتیکه دارنده پروانه کسب محجور شود، قیم میتواند با رعایت غبطه محجور و طبق مقررات این قانون نسبت به اداره یا انتقال واحد صنفی اقدامکند.
ماده 20 ـ درصورت فوت صاحب پروانه کسب، حقوق متعارف ناشی از واحد صنفی متعلق به ورثه است. چنانچه ورثه یا نماینده قانونی آنها مایل باشند، درصورت دارا بودن شروط فردی، میتوانند ظرف مدت دو سال نسبت به اخذ پروانه کسب با رعایت مقررات اقدام کنند. پس از انقضای مهلت مقرر پروانه متوفی از درجه اعتبار ساقط است.
فصل سوم ـ اتحادیهها
ماده 21 ـ در هر شهرستان که واحدهای صنفی با فعالیتهای شغلی مشابه یا همگن وجود داشته باشد، افراد صنفی با رعایت این قانون مبادرت به تشکیل اتحادیه میکنند.
تبصره۱ـ اتحاديه داراي شخصيت حقوقي و غيرانتفاعي است و پس از ثبت در وزارت صنعت، معدن و تجارت رسميت مييابد.
اساسنامه الگوي اتحاديههاي صنفي توسط اتاق اصناف ايران با همکاري دبيرخانه هيأتعالي نظارت تهيه ميشود و به تصويب هيأتعالي نظارت ميرسد.
تبصره 2 ـ حدنصاب تعداد واحدهای صنفی برای تشکیل یک اتحادیه در کشور بهشرح زیر است:
الف ـ در تهران، 300 واحد
ب ـ در شهرستانهای با بیش از دو میلیون نفر جمعیت، 200 واحد
ج ـ در شهرستانهای دارای بیش از یک میلیون نفر و کمتر از دو میلیون نفر جمعیت،150 واحد
د ـ در شهرستانهای دارای بیش از پانصد هزار نفر و کمتر از یک میلیون نفر جمعیت، 100 واحد
هـ ـ در شهرستانهای با کمتر از پانصد هزار نفر جمعیت، 50 واحد
تبصره۳ـ کميسيون نظارت هر شهرستان با همکاري اتاق اصناف شهرستان موظف است اتحاديههايي را که تعداد واحدهاي صنفي تحت پوشش آنها کمتر از نصابهاي تعيين شده است، ادغام نمايد.
تبصره۴ـ اگر تشکيل اتحاديه واحد براي تمامي شهرها يا بخشهاي هر شهرستان بهتشخيص کميسيون نظارت مرکز استان ممکن نباشد، شيوه اداره امور واحدهاي صنفي آنشهرها يا بخشها تابع آييننامهاي است که توسط اتاق اصناف ايران با همکاري دبيرخانه هيأتعالي نظارت تهيه ميشود و پس از تأييد هيأتعالي نظارت حداکثر ظرف شش ماه از تاريخ لازمالاجراء شدن اين قانون بهتصويب وزير صنعت، معدن و تجارت ميرسد.
تبصره 5 ـ اگر تشکیل اتحادیهای از واحدهای صنفی یک شهرستان، که تعدادشان به نصاب مقرر جهت تشکیل اتحادیه نرسیده است، به تشخیص کمیسیون نظارت مرکز استان لازم باشد، درصورت تصویب هیأت عالی نظارت، اتحادیهای با همان تعداد واحدهای موجود تشکیل خواهد شد.
تبصره 6 ـ اگر تشکیل اتحادیهای در مرکز استان از واحدهای صنفی موجود در شهرستانهای همان استان به تشخیص کمیسیون نظارت مرکز استان لازم باشد، درصورت تصویب هیأت عالی نظارت، اتحادیهای در مرکز استان تشکیل خواهد شد. این اتحادیه مانند سایر اتحادیههای موضوع این ماده تلقی خواهد شد.
تبصره۷ـ چنانچه تعداد واحدهاي صنفي در هر استان جهت تشکيل اتحاديه به حدنصاب مقرر در اين ماده نرسد با پيشنهاد اتاق اصناف و تأييد وزير صنعت، معدن و تجارت، اتحاديهاي از واحدهاي صنفي در سطح کشور تشکيل ميشود.
ماده 22 ـ اتحادیهها توسط هیأت مدیره منتخب اعضای اتحادیه اداره میشوند. تعداد اعضای این هیأت پنج نفر اصلی و دو نفر علیالبدل برای اتحادیههای دارای کمتر از هزار واحد صنفی عضو و هفت نفر اصلی و سه نفر علیالبدل برای اتحادیههای دارای بیش از هزار واحد صنفی عضو خواهد بود.
تبصره۱ـ مدت مسؤوليت اعضاي هيأت مديره اتحاديهها از تاريخ انتخاب چهارسال تمام است. اعضاي هيأت مديره با رأي مخفي و مستقيم اعضاي اتحاديه انتخاب ميشوند. اعضاي مذکور نميتوانند بيش از دو دوره متوالي و يا چهار دوره متناوب در هيأت مديره اتحاديه عضويت داشته باشند.
تبصره 2 ـ کمیسیون نظارت هر شهرستان موظف است شش ماه قبل از پایان هر دوره هیأت مدیره، مقدمات برگزاری انتخابات را فراهم آورد.
تبصره۳ـ انتخابات اتحاديهها در دور اول با حضور حداقل يکسوم اعضاء و در صورت عدمدستيابي به حد نصاب مذکور، در دور دوم با حضور حداقل يکچهارم اعضاء رسميت مييابد.
تبصره 4 ـ درصورتی که بر اثر استعفاء، عزل، فوت، بیماری، حجر یا محرومیت از حقوق اجتماعی عضو یا اعضائی از هیأت مدیره، با وجود جایگزینی اعضای علیالبدل، آن هیأت از نصاب این ماده خارج شود، کمیسیون نظارت مکلف است ظرف شش ماه نسبت به برگزاری انتخابات برای تعیین اعضای جایگزین اقدام کند. تا انجام انتخابات، افرادی از اعضای همان صنف که واجد شروط قانونی برای اداره امور اتحادیه باشند، توسط مجمع امور صنفی معرفی میگردند تا پس از تصویب کمیسیون نظارت، بهعنوان اعضای جایگزین به عضویت اصلی یا علیالبدل هیأت مدیره منصوب شوند. اگر کمتر از دو سال از مدت مأموریت هیأت مدیره مانده باشد، مدت مأموریت اعضای جایگزین تاپایان مدت مأموریت هیأت مدیره ادامه خواهدیافت.
اعضاي مستعفي هيأت مديره درصورتيکه بهتشخيص کميسيون نظارت، بهمنظور اخلال در انتخابات استعفاء داده باشند و اعضاي معزول از آن هيأت، نميتوانند براي اولين انتخابات بعدي هيأت مديره اتحاديه داوطلبشوند.
تبصره 5 ـ افراد منصوب شده موضوع تبصرههای(3) و (4) این ماده دارای کلیه اختیارات، حقوق و تکالیف هیأت مدیره، به استثنای عضویت در هیأت رئیسه مجمع امور صنفی خواهند بود.
تبصره۶ ـ داوطلبشدن کارکنان اتحاديهها، اتاق اصنافشهرستان و ايران و دستگاههاي اجرائي موضوع ماده(۵) قانون مديريت خدمات کشوري در انتخابات هيأتمديره اتحاديههاي صنفي منوط به استعفاي آنان از شغل قبلي خود پيش از ثبتنام درانتخابات است. اعلام رسمي پذيرش استعفاي کارکنان موضوع اين ماده پيش از شروع به کار در هيأت مديره اتحاديه الزامي است.
ماده 23 ـ هیأت مدیره اتحادیهها از میان خود یک نفر را به عنوان رئیس، یک نفر را بهعنوان نایب رئیس، یک نفر را به عنوان بازرس، یک نفر را به عنوان خزانهدار و یک نفر را بهعنوان دبیر انتخاب میکند. انتخاب مجدد این افراد بلامانع خواهد بود. رئیس هیأتمدیره علاوه بر دعوت از اعضاء، اداره جلسات و ابلاغ مصوبات، بهعنوان نماینده اتحادیه در مجمع امور صنفی شهرستان نیز شناخته میشود. رئیس هیأت مدیره بالاترین مقام اجرائی اتحادیه محسوب میگردد. در غیاب رئیس، نایبرئیس وظایف و اختیارات وی را برعهده میگیرد.
تبصره ـ در اتحادیههائی که تعداد اعضای هیأت مدیره آن هفت نفر است، دو نفر نایب رئیس و دو نفر بازرس خواهند بود.
ماده۲۲مکررـ شرايط داوطلبان عضويت در هيأت مديره اتحاديهها عبارت است از:
۱ـ تابعيت جمهوري اسلامي ايران
۲ـ اعتقاد و التزام عملي به نظام جمهوري اسلامي ايران
۳ـ نداشتن سوء پيشينه کيفري مؤثر
۴ـ عدم ممنوعيت تصرف در اموال، مانند حجر، ورشکستگي و افلاس
۵ ـ عدم اعتياد به مواد مخدر
۶ ـ عدم اشتهار به فساد
۷ ـ داشتن حداقل مدرک تحصيلي ديپلم براي افراد فاقد سابقه عضويت در هيأت مديره اتحاديه
۸ ـ حداکثر سن در زمان ثبتنام هفتاد و پنج سال
۹ـ داشتن پروانه کسب معتبر دائم
۱۰ـ وثاقت و امانت
تبصره۱ـ کميتهاي مرکب از نمايندگان وزارت صنعت، معدن و تجارت، سازمان تعزيرات حکومتي، نيروي انتظامي جمهوري اسلامي ايران و دو نفر از اتاق اصناف شهرستان از مراجع ذيصلاح شامـل وزارت اطلاعات، نيروي انتظامي، سازمان ثبت احوال کشور و قوهقضائيه ظرف يکماه شرايط مذکور را استعلام مينمايد. نمايندگان اتاق اصناف شهرستان در اين کميته نبايد خود نامزد انتخابات باشند. تصميمگيري در اين کميته با اکثريت آراء صورت ميگيرد و نتيجه به متقاضي اعلام ميشود.
وظيفه اين کميته حصول اطمينان از صحت موارد مندرج در بندهاي مذکور از طريق رؤيت اسناد مثبته و بررسي مدارک و شواهد است.
تبصره۲ـ افرادي که صلاحيت آنها توسط کميته موضوع اين ماده رد شده باشد ميتوانند ظرف يک هفته از تاريخ ابلاغ رأي کميته مزبور تقاضاي بررسي مجدد نمايند. مرجع رسيدگي مجدد کميسيون نظارت شهرستان است.
ماده۲۳ـ در اتحاديهها افراد منتخب بهترتيب براساس اکثريت نسبي آراي مأخوذه شامل يک نفر رئيس، دو نفر نايبرئيس (اول و دوم)، يک نفر دبير و يک نفر خزانهدار تعيين ميشود. همزمان با برگزاري انتخابات اعضاي هيأت مديره اتحاديه، انتخاباتي براي انتخاب دو نفر بازرس (اصلي و عليالبدل) برگزار ميشود.
تبصره۱ـ در صورت عدم آمادگي پذيرش سمت تعيين شده توسط فرد منتخب، تعويض سمت وي با سمتي که احراز آن نياز به تعداد آراي کمتري دارد بلامانع است.
تبصره۲ـ در صورت تساوي آراء بين دو يا چند نفر از اعضاي هيأت مديره اتحاديه، سمت آنها به طريق قرعه توسط رئيس کميسيون نظارت و يا نماينده وي و با حضور اکثريت اعضاي هيأت مديره اتحاديه تعيين ميشود.
تبصره۳ـ در صورت درخواست کليه منتخبان، سمت آنها از طريق برگزاري انتخابات داخلي در حضور رئيس يا نماينده کميسيون نظارت تعيين ميشود.
ماده 24 ـ هیأت مدیره هر اتحادیه مکلف است از خدمات یک نفر، که دارای حداقل مدرک کارشناسی باشد، به صورت تمام وقت به عنوان مدیر اجرایی استفاده کند. در شهرستانهای دارای کمتر از یک میلیون نفر جمعیت، به کارگیری افراد دیپلمه بهعنوان مدیر اجرایی، بلامانع است. مدیر اجرایی مجری مصوبات هیأت مدیره و منتخب آن است و با جایگزین شدن هیأت مدیره جدید مستعفی تلقی میگردد. استفاده از خدمات همان مدیر در ادوار بعد بلامانع است.
ماده 25 ـ درصورت نیاز، کمیسیون نظارت مرکز استان بنا به درخواست اکثریت نسبی اتحادیههای صنفی شهرستانهای همان استان، با نظرخواهی از مجمع امور صنفی مرکز استان، نسبت به تشکیل مجمع استانی برای اتحادیههای آن استان اقدام خواهد کرد. این مجمع متشکل از نمایندگان هیأت مدیره اتحادیههای شهرستانها خواهدبود و بهمنظور تبادل نظر درخصوص مشکلات و امور صنفی، ارائه پیشنهاد و برقراری ارتباط و هماهنگیهای لازم با مراجع و مراکز ذیربط تشکیل میشود.
تبصره ـ تعداد نمایندگان هر شهرستان به ازای هر پنج اتحادیه یک نفر خواهد بود که با رأی رؤسای اتحادیهها انتخاب خواهند شد. مدت مأموریت اعضای هیأت مدیره مجمع استانی دو سال است.
ماده 26 ـ هرگاه شخصی بخواهد فعالیتی صنفی را آغاز کند، ابتدا باید به اتحادیه ذیربط مراجعه و تقاضای کتبی خود را تسلیم و رسید دریافت دارد. اتحادیه مکلف است در چارچوب مقررات نظر خود را مبنی بر رد یا قبول تقاضا حداکثر ظرف پانزده روز با احتساب ایام غیرتعطیل رسمی به صورت کتبی به متقاضی اعلام کند. عدم اعلامنظر درمدت یاد شده به منزله پذیرش تقاضا محسوب میگردد. درصورت قبول تقاضا توسط اتحادیه، متقاضی باید از آن تاریخ ظرف حداکثر سه ماه مدارک مورد نیاز اتحادیه را تکمیلکند و به اتحادیه تسلیم دارد. در غیر این صورت متقاضی جدید محسوب خواهد گردید. اتحادیه موظف است پس از دریافت تمام مدارک لازم و با رعایت ضوابط، ظرف پانزده روز نسبت به صدور پروانه کسب و تسلیم آن به متقاضی اقدام کند. همچنین متقاضی پروانه کسب موظف است از تاریخ دریافت پروانه کسب ظرف شش ماه نسبت به افتتاح محل کسب اقدام کند.
تبصره 1 ـ چنانچه اتحادیه درخواست متقاضی پروانه کسب را رد کند یا از صدور پروانه کسب استنکاف ورزد، باید مراتب را با ذکر دلایل مستند بهطور کتبی به متقاضی اعلام کند. درصورتیکه متقاضی به آن معترض باشد، میتواند اعتراض کتبی خود را ظرف بیست روز از تاریخ دریافت پاسخ به مجمع امور صنفی ذیربط تسلیم دارد.
مجمع امور صنفی مکلف است طی پانزده روز به اعتراض متقاضی رسیدگی و نظرنهائی خود را برای اجرا به اتحادیه مربوط اعلام کند.
تبصره 2 ـ درصورتیکه اتحادیه یا متقاضی به نظر مجمع امور صنفی معترض باشند میتوانند ظرف بیست روز از زمان ابلاغ نظر مجمع امور صنفی اعتراض خود را نسبت به نظر مجمع مذکور به کمیسیون نظارت منعکس کنند. کمیسیون نظارت مکلف است ظرف یک ماه نظر خود را اعلام دارد. نظر کمیسیون نظارت در این مورد معتبر و قابل اجرا است، مگر آن که هیأت عالی نظارت نظر کمیسیون نظارت را ظرف یک ماه پس از دریافت اعتراض، نقض کند. دراین صورت نظر هیأت عالی نظارت قطعی و لازمالاجراء است. درصورت اعتراض هر یک از طرفین میتوانند به مراجع ذیصلاح قضایی مراجعهکنند.
تبصره۳ـ براي صنوفي که تعداد آنها به حد نصاب لازم براي تشکيل اتحاديه نرسيده است يا فاقد اتحاديهاند، ارائه پروانه کسب و ساير امور صنفي از طريق اتحاديه همگن يا اتاق اصناف شهرستان مربوط، بنا به تشخيص کميسيون نظارت صورت ميگيرد.
تبصره 4 ـ واحدهای صنفی که بهعنوان آلاینده یا مزاحم نقل مکان داده میشوند، همچنان عضو اتحادیهای که بودهاند خواهندماند، حتی اگر در محدوده جغرافیائی جدیدی قرار گیرند.
ماده۲۷ـ محل داير شده بهوسيله هر شخص حقيقي يا حقوقي که پروانه کسب براي آن صادر نشده است با درخواست اتحاديه و تأييد اتاق اصناف شهرستان توسط نيروي انتظامي پلمب ميشود.
تبصره 1 ـ قبل از پلمب محل دایر شده، از ده تا بیست روز به دایرکننده مهلت داده میشود تا کالاهای موجود در محل را تخلیه کند.
تبصره 2 ـ کسانی که پلمب یا لاک و مهر محلهای تعطیل شده در اجرای این قانون را بشکنند و محلهای مزبور را به نحوی از انحاء برای کسب مورد استفاده قرار دهند، به مجازاتهای مقرر در قانون مجازات اسلامی محکوم خواهند شد.
تبصره 3 ـ پرداخت عوارض توسط اشخاص موضوع این ماده موجب احراز هیچ یک از حقوق صنفی نخواهد شد.
تبصره۴ـ درصورت عدم شناسايي يا عدم درخواست پلمب واحدهاي صنفي فاقد پروانه کسب ازسوي اتحاديه مربوط، اتاق اصناف شهرستان و نيروي انتظامي جمهوري اسلامي ايران مکلفند واحدهاي فاقد پروانه کسب را شناسايي و پلمب نمايند.
تبصره۵ ـ در مورد مشاغل خانگي، ساير مشاغل و تعاونيهاي توزيع و مصرف که براساس قوانين و مقررات ديگري تشکيل ميشوند بر همان اساس عمل ميشود.
ماده 28 ـ واحد صنفی تنها درموارد زیر پس از گذرانیدن مراحل مندرج در آئیننامهای که به تصویب وزیر بازرگانی خواهد رسید، بهطور موقت از یک هفته تا ششماه تعطیل میگردد:
الف ـ اشتغال به شغل یا مشاغل دیگر در محل کسب، غیر از آنچه در پروانه کسب قید گردیده یا کمیسیون نظارت مجاز شمرده است.
ب ـ تعطیل محل کسب بدون دلیل موجه حداقل به مدت پانزده روز برای آن دسته از صنوفی که بهتشخیص هیأتعالی نظارت موجب عسر و حرج برای مصرفکننده میشود.
تبصره ـ تشخیص موجه بودن دلیل با مجمع امور صنفی است.
ج ـ عدم پرداخت حق عضویت به اتحادیه براساس ضوابطی که در آئیننامه مصوب کمیسیون نظارت تعیین شده است.
د ـ عدم اجرای مصوبات و دستورات قانونی هیأت عالی و کمیسیون نظارت که بهوسیله اتحادیهها به واحدهای صنفی ابلاغ شده است.
تبصره ـ تشخیص عدم اجرا بر عهده مجمع امور صنفی است.
هـ ـ عدم اجرای تکالیف واحدهای صنفی به موجب این قانون.
تبصره 1 ـ تعطیل موقت واحد صنفی با اعلام اتحادیه، رأساً از طریق نیرویانتظامی به عمل میآید.
تبصره 2 ـ هر فرد صنفی که واحد کسب وی تعطیل میشود میتواند به کمیسیون نظارت شکایت کند. نظر کمیسیون نظارت که حداکثر ظرف دو هفته اعلام خواهد شد، لازمالاجراء است. درصورت اعتراض فرد صنفی میتواند به مراجع ذیصلاح قضایی مراجعه کند.
تبصره 3 ـ جبران خسارات وارد شده به واحد صنفی دراثر تعطیل غیرموجه با مجوز اتحادیه یا مراجع دیگر، بهاستناد نظر کمیسیون نظارت، برعهده دستوردهنده است.
تبصره۴ـ در مواردي که تعطيلي واحد صنفي بهتشخيص کميسيون نظارت شهرستان موجب عسر و حرج مصرفکننده ميشود، واحد صنفي مزبور به جريمه نقدي از دو ميليون (۲.۰۰۰.۰۰۰)ريال تا بيست ميليون (۲۰.۰۰۰.۰۰۰) ريال محکوم ميشود.
ماده۲۹ـ اتحاديهها ميتوانند وصولماليات، عوارض و هزينه خدمات وزارتخانهها، شهرداريها و سازمانهاي وابسته به دولت را طبق مقررات و قوانين جاري در راستاي قرارداد تنظيمي و در قبال اخذ کارمزد عهدهدار شوند و مبالغ وصول شده بابت ماليات، عوارض يا هزينه خدمات را بلافاصله به حساب قانوني مربوطه واريز کنند.
تبصره ـ در صورت عدم اقدام از سوي اتحاديهها، اتاق اصناف شهرستان ميتواند با تنظيم قرارداد و در قبال اخذ کارمزد عهدهدار انجام مسؤوليتهاي مقرر در اين ماده شود.
ماده 30 ـ وظایف و اختیارات اتحادیهها عبارت است از:
الف ـ ارائه پیشنهاد برای تهیه، تنظیم یا تغییر ضوابط صدور پروانه کسب و انواع پروانههای لازم برای مشاغل، به اتاق اصناف.
ب ـ اجرای مصوبات و بخشنامههای هیأت عالی نظارت و کمیسیون نظارت که درچارچوب این قانون به اتحادیهها ابلاغ میگردد.
تبصره ـ اتاق اصناف موظف است مصوبات و بخشنامههای هیأتعالی نظارت و کمیسیون نظارت را ظرف پنج روز از تاریخ دریافت به اتحادیهها ابلاغ کند. پس از انقضای این مهلت، دبیرخانه هیأتعالی نظارت و کمیسیون نظارت میتوانند بیواسطه مصوبات و بخشنامههای خود را به اتحادیهها برای اجرا ابلاغ کنند.
ج ـ ارائه پیشنهاد درباره امور اصناف به اتاق اصناف.
د ـ صدور پروانه کسب با دریافت تقاضا و مدارک متقاضیان با رعایت قوانین و مقررات مربوط.
هـ ـ ابطال پروانه کسب و تعطیل محل کسب طبق مقررات این قانون و اعلام آن به کمیسیون نظارت و جلوگیری از ادامه فعالیت واحدهای صنفی که بدون پروانه کسب (مطابق ماده ۲۷ اين قانون) یا پروانه آنها بهعللی باطل میگردد.
و ـ تنظیم بودجه سال بعد و تسلیم آن تا آخر دیماه هر سال به مجمع امورصنفی جهت رسیدگی و تصویب.
ز ـ تنظیم ترازنامه سالانه و تسلیم آن تا پایان خردادماه هر سال به مجمع امورصنفی برای رسیدگی و تصویب.
ح ـ ایجاد تسهیلات لازم برای آموزشهای مورد نیاز افراد صنفی به طور مستقل یا با کمک سازمانهای دولتی یا غیردولتی.
ط ـ تشکیل کمیسیونهای رسیدگی به شکایات، حل اختلاف، بازرسی واحدهای صنفی، فنی و آموزشی و کمیسیونهای دیگر مصوب هیأت عالی نظارت.
تبصره 1 ـ اعضای کمیسیونهای مذکور بین سه تا پنج نفرند که از میان اعضای دارای پروانه کسب به پیشنهاد اتحادیه و تصویب مجمع امورصنفی ذیربط تعیین میشوند.